Родная мова © Детский сад 15 г.Шклова

Родная мова, цудоўная мова!

Ты нашых думак уток і аснова!

Матчын дарунак ад самай калыскі, −

Ты самацветаў яскравая нізка.

Уладзімір Дубоўка

23 ліпеня 2008 г. быў прыняты Закон Рэспублікі Беларусь “Аб правілах беларускай арфаграфіі і пунктуацыі” , які зацвярджае новую рэдакцыю існуючых “Правіл беларускай арфаграфіі і пунктуацыі”. Закон уступіў у дзеянне з 1 верасня 2010 г

ЗАКОН РЭСПУБЛIКI БЕЛАРУСЬ 23 лiпеня 2008 г. № 420-З “Аб Правiлах беларускай арфаграфii i пунктуацыi

Родная мова, якой авалодваюць дзеці ў зносінах з дарослымі, з'яўляецца галоўным сродкам засваення імі культуры свайго народа, фарміравання нацыянальнай самасвядомасці.

Засваенне дзецьмі беларускай мовы ажыццяўляецца ў спецыфічнай сітуацыі руска-беларускага блізкароднаснага двухмоўя. Для большасці дзяцей дашкольнага ўзросту першай мовай, на якой яны вучацца гаварыць і думаць, з'яўляецца руская. У той жа час дзеці даволі рана далучаюцца да беларускай мовы, чуючы яе па радыё, тэлебачанні, ад некаторых дарослых і ў дзіцячым садзе, на асобных занятках. Аднак паўнавартаснае беларускамоўнае асяродзе ў дзяцей дашкольнага ўзросту адсутнічае.

Не ўзнікне ўстойлівай цікавасці да беларускай мовы, калі дзеці рэдка чуюць пацешкі, казкі, вершы, прыказкі на роднай мове. Толькі пад кіраўніцтвам дарослых у дзяцей можна выклікаць цікавасць да навучання беларускай мове. Таму дарослыя павінны спецыяльна арганізоўваць мэтанакіраванае навучанне дзяцей беларускай мове праз даступныя віды дзіцячай дзейнасці.

Творы фальклору сваім зместам і формай найлепшым чынам дапамогуць ў гэтым. Паступова яны ўводзяць дзяцей у стыхію народнага слова, раскрываюць яго багацце і прыгажосць. З'яўляюцца ўзорам прыгажосці мовы. Народныя казкі, спрыяюць засваенню ўсіх форм мовы, якія даюць магчымасць выпрацоўкі ў дзяцей ўласных моўных навыкаў.

Чым раней дзеці чуюць беларускую мову, тым вальней яны будуць карыстацца ей ў далейшым.

Загадкі

раскрыть / свернуть

Даўганосы, даўганогі

Прыляцеў з далёкай дарогі

(Бусел)

У чырвоных ботах

Па балоце ходзіць,

Жабак спрытна ловіць.

(Бусел)

Мышак ловіць, ды не коцік ён,

I лісты носіць, ды не паштальён.

Каб лісе не трапіць на зубок,

У калючы скруціцца клубок.

(Вожык)

Невялікі, рыжаваты,

А хвост доўгі і калматы,

На дрэве жыве і шышкі грызе.

(Вавёрка)

У рыжай разбойніцы

Хвост, як мятла.

Ад кары ўцякла –

Сляды замяла.

(Ліса)

Ён прысмакаў з'еў нямала,

А калі харчоў не стала,

Лапу смокчучы, заснуў,

Ледзьве не праспаў вясну.

(Мядзведзь)

У ваду нырае смела,

Хатку ён будуе ўмела,

Пад вадой і на вадзе

Будаўніцтва ён вядзе.

(Бабёр)

Па лясах блукае статак

Волатаў і немаўлятак.

Гэта пушчы спадары –

Белавежскія…

(Зубры)

Ляжыць сярод градкі зялёны і гладкі.

(Агурок)

Маленькі шарык пад лаўкай шарыць.

(Мыш)

Маленькі, удаленькі скрозь зямлю прайшоў,

чырвоную шапачку знайшоў.

(Падасінавік)

Касматы, вусаты, есці пачынае – песенькі спявае.

(Кот)

Што нас корміць, а есці не просіць?

(Зямля)

Каляровае карамысла цераз рэчку павісла.

(Вяселка)

Не агонь, а пячэцца?

(Крапіва)

Хто ні ідзе, усяк яму паклоніцца?

(Грыбу, ягадзе)

Прыйшла чорная маці, усіх паклала спаці.

(Ноч)

Белы, як снег, салодкі, як мёд.

(Цукар)

Мяне ўсе просяць,

Мяне чакаюць,

А як толькі з’яўлюся,

Хавацца пачынаюць.

(Дождж)

Верных сябраў па дзесятку,

Яны кормяць, апранаюць,

Працаваць дапамагаюць.

(Пальцы)

Белы, а не цукар, без ног, а ідзе.

(Снег)

Дзядуля без сякеры мост пабудаваў.

(Мароз)

Зялёная, а не луг, белая, а не снег,

курчавая, а без валасоў.

(Бяроза)

Кішэні не мае, а сонца хавае.

Страху не мае, а ад ветру ўцякае.

Вачэй не мае, а слёзы пралівае.

(Хмара)

Два браты ў воду глядзяць,

А разам не сыходзяцца.

(Берагі)

Чараўніца да нас завітала -

Усё ажыло, заспявала.

(Вясна)

Днём і ноччу я іду,

Ранкам вас не падвяду.

Нават тых, хто моцна спіць,

Здольны хутка разбудзіць.

(Будзільнік)

Сакавіты, круглаваты

Здаравяка гэты.

Нам патрэбны на салаты

І на вінегрэты.

(Бурак)

Што за дзіўны насарог?

Дзякуючы рогу

Рог засыпаць дапамог,

Разраўняў дарогу.

(Бульдозер)

Звіўся, скручыўся клубком,

Не падымеш - колкі:

Як штыкі, тырчаць кругом

Вострыя іголкі.

(Вожык)

Шустранькі, маленькі,

Сам у шэрай світцы

Шукае канапелькі,

Каб трохі пажывіцца.

(Верабей)

Уяго адны турботы:

Адвільнуць як ад работы.

Беспрабудны суткі спіць,

Ды яшчэ пра гэта сніць.

(Гультай)

Рассыпаўся гарох

На сто дарог,

Ніхто на падбярэ:

Ні цар, ні царыца,

Ні красная дзявіца.

(Град)

Каля сосен, каля ёлак

Збудаваны дом з іголак.

Можа, вам знаёмы ён?

Жыхароў у ім мільён.

Усе працуюць урачыста,

Вось чаму навокал чыста.

(Мурашнік)

Не вялікае, без'языкае:

Не есць, не п'е,

А гаворыць і пяе

(Радыё)

Шыя доўгая ў яе,

Хоць сама - як шафа.

Недзе ў Афрыкі жыве,

А завуць ....

(жырафа)

Круглыя, як мячыкі,

Быццам адуванчыкі,

На двары ля хаты

Ходзяць...

(кураняты)

Вісіць - зялёны, ляціць - жоўты, ляжыць - чорны.

(Ліст)

Вадкае, а не вада, белае, а не снег.

(Малако)

Вучымся гаварыць на роднай мове

раскрыть / свернуть

Прыродныя сімвалы Беларусі

раскрыть / свернуть

Сімвалы Беларусі

раскрыть / свернуть

Герб -

галоўны сімвал Рэспублікі Беларусь

Элементы герба расказваюць аб сучасным жыцці народа, яго суверэннасці, раўнапраўі і свабодзе, аб яго векавой культуры і марах на дальнейшае развіццё краіны.

Усе элементы герба ўключаны ў вянок з залатых каласоў, абвітых чырвона-зялёнай стужкай. Між каласамі справа знаходзяцца кветкі канюшыны, а злева - кветкі лёну. Вянок абрамляе сярэбранае поле, якое пранізана промнямі ўзыходзячага сонца. Пасярэдзіне сярэбранага поля ў промнях сонца знаходзяцца контурныя межы тэрыторыі Рэспублікі Беларусь зялёнага колеру. Вянок увенчаны чырвонай зоркай, а ўнізе, - надпіс залатымі літарамі на чырвона-зялёнай стужцы - "Рэспубліка Беларусь".

Кожны элемент Дзяржаўнага герба мае сваю ўнутраную логіку і сакральны сэнс.

Зялёны контур - Беларусь лясоў і балот - у залатых промнях узыходзячага сонца азначае, што ўсе свае думкі грамадзяне скіроўваюць да Айчыны: гэта наша зямля, яна нам перададзена папарэднімі пакаленнямі, яе мы будзем шанавац і захоўваць.

Зямны шар - гэта знак таго, што Рэспубліка Беларусь успрымае ўсе народы Зямлі як раўнапраўных сяброў і партнёраў, гатовая з імі дружыць і гандляваць, абменівацца ведамі і вырабамі. Зямля ў промнях Сонца - вера ў вечнасць жыцця.

Яднанне Зямлі і Сонца - галоўны знак жыцця. Сімвалы Зямлі і Сонца азначаюць надзею людзей на росквіт Беларусі.

Вянок з залатых каласоў сцвярджае, што жыта застаецца асноўнай зернавой культурай сучаснай Беларусі. Канюшына і лён таксама з'яўляюцца традыцыйнымі сельскагаспадарчымі культурамі Беларусі. Жыта, канюшына і лён разам сімвалізуюць працу і галоўнае багацце нашай Радзімы.

Чырвоная зорка на гербе - знак бяспекі, мужнасці. Прысутнасць зоркі азначае гатоўнасць кожнага жыхара да абароны сваёй Радзімы.

Чырвона-зялёная стужка адлюстроўвае колеры Дзяржаўнага сцяга. Надпіс "Рэспубліка Беларусь" сцвярджае, што гэта Дзяржаўны герб Беларусі.

Сцяг

Рэспублікі Беларусь

Сучасны сцяг Рэспублікі Беларусь мае тры колеры: чырвоны, зялёны і белы. У кожнага - свой сэнс.

Чырвоны колер са старажытных часоў з'яўляецца знакам Сонца, сімвалізуе кроўныя повязі, брацтва, барацьбу за справядлівую справу. Чырвоны колер звязаны з барацьбой за свабоду і незалежнасць. Гэта знак перамогі над ворагом у Вялікай Айчыннай вайне і шчаслівага жыцця.

Зялёны колер - гэта колер прыроды, зялёнай расліннасці палёў, лясоў, лугоў. Зелёны колер - колер дабра, надзеі і развіцця, урадлівасці і росквіту, дабрабыту і міру.

Белы колер - гэта колер свабоды, маральнай чысціны і бязгрэшнасці, веры і святасці, ведаў і мудрасці; гэта гасціннасць беларусаў. Недарэмна лічаць, што назва нашай краіны ад назвы белага колеру - Белая Русь.

Дзяржаўны сцяг Рэспублікі Беларусь мае яшчэ адну важную дэталь - чырвоны арнамент на белым фоне. У яго аснове - народны ўзор, вышыты на рушніку. Арнамент вытканы з геаметрычных фігур - гэта вялікія і маленькія ромбы. Ромб - сімвал вечнасці і руху, старажытная выява багіні Зямлі і Урадлівасці.